Δεντρολίβανο ή ρόζμαρι το συναντάμε σε πετρώδεις τόπους σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στους λαχανόκηπους και ανθόκηπους. Ο θάμνος φτάνει μέχρι ένα μέτρο ύψος. Ολόκληρο το φυτό και ειδικότερα τα φύλλα και τα γαλάζια άνθη, περιέχουν άχρωμο ή κιτρινωπό λεπτόρρευστο αιθέριο έλαιο (ροσμαρινέλαιο), με διαπεραστικό ευχάριστο άρωμα, το οποίο χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική σαν εξωτερική αλοιφή κατά των ρευματικών παθήσεων.

Χρησιμοποιείται επίσης σαν τονωτικό και ανθελμινθικό. Τα φύλλα του συλλέγονται την Άνοιξη και η χρήση τους στη μαγειρική δίνει στο φαγητό εξαίρετο και ιδιαίτερο άρωμα. Στο εμπόριο κυκλοφορούν αποξηραμένα φύλλα και άνθη του δενδρολίβανου, από τα οποία παρασκευάζονται αφεψήματα, βάμμα και αιθέρια έλαια.

Το αφέψημα των φύλλων του δενδρολίβανου αποτελεί ισχυρό πεπτικό τονωτικό και διεγείρει τη λειτουργία της πέψης, κινητοποιώντας την έκκριση γαστρικών υγρών, της χολής και τη λειτουργία του ήπατος. Οι τανίνες τις οποίες περιέχει, του προσδίδουν στυπτικές ιδιότητες και για αυτό θεωρείται κατάλληλο βοηθητικό της ομαλής εμμήνου ρύσεως. Ρυθμίζει την υπερβολική μητρορραγία και ομαλοποιεί τον κύκλο των γυναικών.

Ως αντιοξειδωτικό, προστατεύει και ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθά σε περιπτώσεις αρτηριοσκλήρυνσης και τονώνει τη λειτουργία της καρδιάς. Έχουν αναφερθεί τονωτικές ιδιότητες για το νευρικό σύστημα και σε περιπτώσεις πονοκεφάλων. Το δενδρολίβανο είναι διεγερτικό της κυκλοφορίας του αίματος και ενδείκνυται για περιπτώσεις ατονίας, υπερκόπωσης, εξάντλησης, για κατάθλιψη, αϋπνία, άγχος κ.λ.π.

Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται συστηματικά από το 500 π.Χ. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν αναγνωρισμένο σαν βότανο που είχε την ικανότητα να βελτιώνει το μυαλό και την μνήμη. Έχουν ακόμη αποδοθεί σ’ αυτό αφροδισιακές ιδιότητες. Μασάζ με σταγόνες αιθέριου ελαίου από τα φύλλα του δενδρολίβανου στους κροτάφους, απαλύνει τον πονοκέφαλο.

Λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου στο νερό του μπάνιου, ξεκουράζουν και ανακουφίζουν από πόνους στα κόκαλα και τους μυς. Το φυτό έχει επίσης αντισηπτικές, αντιβακτηριδιακές και αποχρεμπτικές ιδιότητες, ενώ είναι εφιδρωτικό και σπασμολυτικό και γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις κρυολογήματος, βήχα, βρογχίτιδας, άσθματος. Μπορεί να βοηθήσει σε περιπτώσεις δυσπεψίας, μετεωρισμού, κολικών, διάρροιας και γενικότερων προβλημάτων του πεπτικού.

Ακόμα έχει ειπωθεί πως αν τρίψουμε το τριχωτό της κεφαλής με αφέψημα, συντελούμε στη μείωση της τριχόπτωσης, ενώ πλύσεις της στοματικής κοιλότητας με αυτό, συντελούν στη θεραπεία ούλων που ματώνουν και χαλαρών δοντιών.

Διάφοροι θρύλοι συνδέουν το δενδρολίβανο με τα Χριστούγεννα και όλοι τους περιστρέφονται γύρω από τη Μαρία τη μητέρα του Ιησού, και το ένδυμα που άπλωσε πάνω από ένα φυτό δενδρολίβανου. Μια εκδοχή λέει ότι κατά την διάρκεια της φυγής της οικογένειας του Ιησού προς την Αίγυπτο, η Μαρία άπλωσε τα ρούχα του μωρού σε έναν διπλανό θάμνο, που ήταν θάμνος δενδρολίβανου. Τότε τα άσπρα λουλούδια του φυτού έγιναν μπλε για να τιμήσουν το Θείο Βρέφος.

Μια παραλλαγή αυτού του θρύλου λέει, πως ήταν ο μανδύας της Μαρίας που απλώθηκε στο δενδρολίβανο και ο οποίος είχε μπλε χρώμα. Το μπλε χρώμα παραδοσιακά συνδέεται με την Παναγία και η χριστιανική παράδοση θέλει τα μπλε λουλούδια να αναφέρονται σε Εκείνη.

Μια άλλη παραλλαγή στο ίδιο θέμα λέει, ότι την ώρα που τα ρούχα του Θείου Βρέφους ήταν απλωμένα στον θάμνο, αυτός άρχισε να εκπέμπει μια γλυκιά ευωδιά. Αυτή ήταν η ανταμοιβή του για την υπηρεσία που πρόσφερε στο Θείο Βρέφος.

Ίσως αυτό το διακριτικό άρωμα να είναι ο λόγος που το δενδρολίβανο απέκτησε τη φήμη του σύμβολου της θύμησης. Χρησιμοποιήθηκε σε κηδείες και στην διακόσμηση τάφων για να θυμίζει ότι δεν ξεχνιούνται οι εκλιπόντες. Χρησιμοποιήθηκε ακόμα και σε γάμους, για να θυμίζει στους νεόνυμφους να μην ξεχνούν τους όρκους τους. Έτσι συμβολίζει ακόμα, τη φιλία και την πίστη στις σχέσεις.

Ευαγγελία Ζευκιλή

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Ιδρυτής Light Life

[title size=”2″]Contact Me[/title]